zakazywać

  • mówić jakiejś osobie, że nie wolno jej czegoś robić
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Działalność intelektualna człowieka

    nazwy działań intelektualnych człowieka


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Zasady współżycia społecznego

    stosunki, grupy i organizacje społeczne

  • synonimy:  bronić
    antonimy:  pozwalać
    • Islam; komisja, ustawodawca,; konstytucja, konwencja, Kościół, prawo, projekt, regulamin, religia, umowa, ustawa zakazuje
    • zakazywać aborcji, przerywania ciąży; pornografii; dyskryminacji; palenia tytoniu, picia alkoholu; eksmisji, ekstradycji; handlu, importu; reklamy; kąpieli; postoju, wjazdu, wstępu; budowy, publikacji, sprzedaży czegoś; fotografowania, zatrzymywania się; gry w piłkę; jakiejś działalności, pracy; finansowania, funkcjonowania, łączenia, noszenia, organizowania, posiadania, propagowania, reklamowania, rozpowszechniania, spożywania, stosowania, używania czegoś; zatrudniania kogoś
    • zakazywać agentom, brokerowi; chrześcijanom, cudzoziemcom, firmom, kobietom, lekarzom, mieszkańcom, osobom, posłom, prezydentowi, rządowi, sądowi, urzędnikom
    • decyzja, dyrektywa, klauzula, poprawka, uchwała zakazująca; dekret, edykt, przepis, traktat, zapis; znak zakazujący; orzeczenie, postanowienie, rozporządzenie zakazujące; normy; tablice zakazujące
  • Od piątku obowiązują nowe przepisy zakazujące handlu w święta.

    źródło: NKJP: Beata Mońka: Zakazane handlowanie, Tygodnik Rybnicki, 2007-10-30

    W listopadzie 1997 roku Rada Europy przyjęła protokół zakazujący klonowania ludzi, nie mamy jednak pewności, jak długo będzie on respektowany.

    źródło: NKJP: Zdzisław Józef Kijas: Niebo w domu Ojca, czyściec dla kogo, piekło w oddaleniu, 2010

    Najostrzejsze przepisy antypapierosowe wprowadziło w zeszłym roku miasto Nowy Jork, zakazując reklamy papierosów w publicznych środkach transportu, na taksówkach, przystankach autobusowych i stacjach kolejki podziemnej.

    źródło: NKJP: Jacek Kalabiński, Piotr Wójcik, Sławomir Sierzputowski: Fotoreportaż, Gazeta Wyborcza, 1993-04-02

    Mój dziadek zakazywał surowo wpuszczania kur na trawnik przed domem i do parku.

    źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994

    Nie rozumiem też tych osób, które zakazują dzieciakom bawić się na podwórzu.

    źródło: NKJP: Każdy pcha swój wózek, Wieści Podwarszawskie, 2010-05-16

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zakazuję
    zakazujemy
    2 os. zakazujesz
    zakazujecie
    3 os. zakazuje
    zakazują

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zakazywałem
    +(e)m zakazywał
    zakazywałam
    +(e)m zakazywała
    zakazywałom
    +(e)m zakazywało
    zakazywaliśmy
    +(e)śmy zakazywali
    zakazywałyśmy
    +(e)śmy zakazywały
    2 os. zakazywałeś
    +(e)ś zakazywał
    zakazywałaś
    +(e)ś zakazywała
    zakazywałoś
    +(e)ś zakazywało
    zakazywaliście
    +(e)ście zakazywali
    zakazywałyście
    +(e)ście zakazywały
    3 os. zakazywał
    zakazywała
    zakazywało
    zakazywali
    zakazywały

    bezosobnik: zakazywano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę zakazywał
    będę zakazywać
    będę zakazywała
    będę zakazywać
    będę zakazywało
    będę zakazywać
    będziemy zakazywali
    będziemy zakazywać
    będziemy zakazywały
    będziemy zakazywać
    2 os. będziesz zakazywał
    będziesz zakazywać
    będziesz zakazywała
    będziesz zakazywać
    będziesz zakazywało
    będziesz zakazywać
    będziecie zakazywali
    będziecie zakazywać
    będziecie zakazywały
    będziecie zakazywać
    3 os. będzie zakazywał
    będzie zakazywać
    będzie zakazywała
    będzie zakazywać
    będzie zakazywało
    będzie zakazywać
    będą zakazywali
    będą zakazywać
    będą zakazywały
    będą zakazywać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zakazujmy
    2 os. zakazuj
    zakazujcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zakazywałbym
    bym zakazywał
    zakazywałabym
    bym zakazywała
    zakazywałobym
    bym zakazywało
    zakazywalibyśmy
    byśmy zakazywali
    zakazywałybyśmy
    byśmy zakazywały
    2 os. zakazywałbyś
    byś zakazywał
    zakazywałabyś
    byś zakazywała
    zakazywałobyś
    byś zakazywało
    zakazywalibyście
    byście zakazywali
    zakazywałybyście
    byście zakazywały
    3 os. zakazywałby
    by zakazywał
    zakazywałaby
    by zakazywała
    zakazywałoby
    by zakazywało
    zakazywaliby
    by zakazywali
    zakazywałyby
    by zakazywały

    bezosobnik: zakazywano by

    bezokolicznik: zakazywać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: zakazując

    gerundium: zakazywanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: zakazujący

    imiesłów przymiotnikowy bierny: zakazywany

    odpowiednik aspektowy: zakazać

  • Rzosobowy + zakazywać +
    (KOMU) + CZEGO
    Rzosobowy + zakazywać +
    (KOMU) + BEZOKOLICZNIK
  • Zob. kazać

CHRONOLOGIZACJA:
XV w., SStp
Pierwotna postać bezokolicznika: zakazować
Data ostatniej modyfikacji: 08.04.2018