zaopiekować się

  • zająć się troskliwie jakąś osobą lub rzeczą, dbając o jej potrzeby lub dobry stan
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Relacje międzyludzkie

    określenia relacji międzyludzkich


    CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

    Najbliższe środowisko życia człowieka

    czynności związane z codziennym życiem w domu

    • zaopiekować się rodzicami, rodziną, synem, żoną; dzieckiem, maluchem, noworodkiem; chorymi; sierotami; psem, zwierzakami, zwierzęciem
  • Z powodu przedwczesnej śmierci rodziców [...] niespełna dziesięcioletnim Klemensem zaopiekowali się dziadkowie [...].

    źródło: NKJP: Anna Wereszczyńska, Ostatni Mohikanin drobnej szlachty i niezrównany monografista Żydów. Żywot Klemensa Junoszy-Szaniawskiego, 2008

    Zmuszona byłam wynająć osobę, która zaopiekuje się rodzicami.

    źródło: NKJP: Krzysztof Filar: Błękitna Linia, czyli głuchy telefon, Gazeta Krakowska, 2003-11-06

    Moja pierwsza trasa koncertowa wypadła u boku Łucji Prus. Miałem wtedy 21 lat. Pamiętam, że moja mama poprosiła ją, aby się mną zaopiekowała podczas wyjazdu.

    źródło: NKJP: Życie jak piosenki, Dziennik Polski, 2002-07-05

    Inspektor niezwłocznie wysłał policjanta, aby zaopiekował się końmi, a my odbyliśmy krótką naradę.

    źródło: NKJP: Marek Jarosz: Nieznane przygody Sherlocka Holmesa, 2002

    Warto poprosić kogoś, aby zaopiekował się mieszkaniem. Zapalał wieczorem światło oraz wyjmował listy ze skrzynki pocztowej.

    źródło: NKJP: Konrad Przezdzięk: Włamy latem, Gazeta Wrocławska, 2003-07-03

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zaopiekuję się
    zaopiekujemy się
    2 os. zaopiekujesz się
    zaopiekujecie się
    3 os. zaopiekuje się
    zaopiekują się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zaopiekowałem się
    +(e)m się zaopiekował
    zaopiekowałam się
    +(e)m się zaopiekowała
    zaopiekowałom się
    +(e)m się zaopiekowało
    zaopiekowaliśmy się
    +(e)śmy się zaopiekowali
    zaopiekowałyśmy się
    +(e)śmy się zaopiekowały
    2 os. zaopiekowałeś się
    +(e)ś się zaopiekował
    zaopiekowałaś się
    +(e)ś się zaopiekowała
    zaopiekowałoś się
    +(e)ś się zaopiekowało
    zaopiekowaliście się
    +(e)ście się zaopiekowali
    zaopiekowałyście się
    +(e)ście się zaopiekowały
    3 os. zaopiekował się
    zaopiekowała się
    zaopiekowało się
    zaopiekowali się
    zaopiekowały się

    bezosobnik: zaopiekowano się

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zaopiekujmy się
    2 os. zaopiekuj się
    zaopiekujcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zaopiekowałbym się
    bym się zaopiekował
    zaopiekowałabym się
    bym się zaopiekowała
    zaopiekowałobym się
    bym się zaopiekowało
    zaopiekowalibyśmy się
    byśmy się zaopiekowali
    zaopiekowałybyśmy się
    byśmy się zaopiekowały
    2 os. zaopiekowałbyś się
    byś się zaopiekował
    zaopiekowałabyś się
    byś się zaopiekowała
    zaopiekowałobyś się
    byś się zaopiekowało
    zaopiekowalibyście się
    byście się zaopiekowali
    zaopiekowałybyście się
    byście się zaopiekowały
    3 os. zaopiekowałby się
    by się zaopiekował
    zaopiekowałaby się
    by się zaopiekowała
    zaopiekowałoby się
    by się zaopiekowało
    zaopiekowaliby się
    by się zaopiekowali
    zaopiekowałyby się
    by się zaopiekowały

    bezosobnik: zaopiekowano by się

    bezokolicznik: zaopiekować się

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaopiekowawszy się

    gerundium: zaopiekowanie się

  • bez ograniczeń + zaopiekować się +
    KIM/CZYM
  • Zob. opieka

CHRONOLOGIZACJA:
1868, Biblioteka Warszawska, t. 2, books.google.pl
Data ostatniej modyfikacji: 30.07.2018