ktoś ma na sumieniu coś/kogoś
-
ktoś jest odpowiedzialny za coś złego, co się wydarzyło
-
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie -
- ktoś ma na sumieniu coś; grzech; czyjąś śmierć, czyjeś życie; ludzi, ofiary
- ktoś ma na sumieniu niejedno, dużo
-
[...] matka [...] zapowiedziała syczącym głosem, że będę miał ich na sumieniu, bo przez moją fantazję wszyscy zdechną w więzieniu albo z głodu na ulicy.
źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997
W tym samym czasie w starożytnej Sparcie pojawienie się spadającej gwiazdy było znakiem, że król ma na sumieniu postępki zgoła nie licujące z królewskim majestatem i powinien abdykować.
źródło: NKJP: Jarosław Włodarczyk: Wędrówki niebieskie czyli Wszechświat nie tylko dla poetów, 1999
- Więc twierdzicie, że włamaliście się do sklepu Antoniego Spawacza? Czy popełnialiście również inne przestępstwa? - Nie, panie inspektorze, jak Boga kocham, nic więcej nie mam na sumieniu.
źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Bardzo dużo pajacyków, 1968
- Ale lepiej się postaraj. Bo jak nie ty, to my będziemy musiały podjechać i strzelać tym ostatnim pociskiem. [...] Rozwali nas i będziesz miał Kaśkę na sumieniu. Co prawda niedługo - dorzuciła łaskawie. - Bo ciebie też rozwali. Facet jest trochę mściwy, wiesz.
źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005
Jeżeli doczekamy się Polski wolnej i niepodległej, ludzie ci odpowiedzą za swoje czyny. Jeżeli jutro zjawiłby się w Paryżu czy w Londynie dostojnik Bezpieki, który ma na sumieniu śmierć tysięcy Polaków i prosił o azyl — to sam fakt „wybrania wolności” nie może rozgrzeszać takiego człowieka ze zbrodni, jakie popełnił.
źródło: NKJP: Juliuz Mieroszewski: Finał klasycznej Europy, 1997
-
typ frazy: fraza czasownikowa
ndk, npch; odmienny: mieć