proporzec
-
używany w celach reprezentacyjnych lub identyfikacyjnych kawałek barwnego materiału w kształcie trójkąta, prostokąta lub kwadratu, mocowanego na kiju, lancy, włóczni, maszcie albo na dziobie statku, na którym umieszcza się specjalne znaki czy napisy
-
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
stosunki, grupy i organizacje społeczne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Wojsko i wojna
czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną -
hiperonimy: flaga
-
- bojowy; nowy; pamiątkowy, specjalny; przechodni proporzec; barwne, czarne, czerwone, kolorowe proporce; proporzec klubowy; proporce husarskie
- proporzec drużyny, klubu, zastępu; oddziału, pułku; szkoły; marynarki wojennej; prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej
- proporzec z białym orłem, z emblematami czegoś, z herbem, z wizerunkiem kogoś
- proporzec na maszcie, na okręcie
- proporzec i puchar; proporce i flagi, proporce i sztandary; bandery i proporce
- lanca z proporcem
- proporce powiewały
- przekazanie; poświęcenie proporca
-
Rycerze walczyli w zbrojach i trudno było ich odróżnić. Najpierw pojawiło się więc godło na proporcach przy kopii, potem na tarczy i płaszczu.
źródło: NKJP: RD SAJ: Powiat ziemski, Gazeta Poznańska, 2002-03-18
Na „polskiej” stronie, w środku dwustronnego prostokąta usytuowany jest biały orzeł. [...] Środek strony „ukraińskiej” zajmuje złoty trójząb [...]. Drzewce proporców zwieńczone są kulami z zarysami kontynentów. Proporce zostały wykonane w jednej z krakowskich pracowni hafciarskich.
źródło: NKJP: Pod jednakowymi proporcami, Dziennik Polski, 1998-11-03
Z tego huczącego, falującego i kipiącego pozytywną energią gejzeru wystawały dumnie wzniesione setki pik. Powiewały na nich wielobarwne proporce, flagi narodowe i klubów piłkarskich oraz fantazyjne kukły.
źródło: NKJP: Grzegorz Brzozowicz: Fotoreportaż, Gazeta Wyborcza, 1994-09-09
- Ten dzień różni się od innych naszym umundurowaniem - mówi por. Jarosław B., zastępca dowódcy okrętu. - Od rana chodzimy w mundurach wyjściowych. Tak jak w każdą niedzielę i święto państwowe podniesiony został proporzec okrętu.
źródło: NKJP: Małgorzata Skibińska: Pierwsi w NATO, Dziennik Bałtycki, 1999-03-12
Był to długi, wąski, jedwabny proporzec barwy jaskrawoczerwonej, o dwóch trójkątnych ogonach ozdobionych złotymi gwiazdami, ozdobiony tej samej barwy napisem S. Denis.
źródło: NKJP: Internet
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. proporzec
proporce
D. proporca
proporców
C. proporcowi
proporcom
B. proporzec
proporce
N. proporcem
proporcami
Ms. proporcu
proporcach
W. proporcu
proporce
-
psł. *porporьcь
Forma prasłowiańska jest zdrobnieniem od psł. *porporъ 'chorągiew, proporzec' (kontynuacja tego zdrobnienia występuje tylko w języku polskim), gdzie występuje podwojony rdzeń *por- od dawnego pierwiastka *per- 'lecieć' (pierwotne znaczenie formy prasłowiańskiej to prawdopodobnie 'to, co powiewa, lata w powietrzu') (Bor); zob. pióro
XV w., Bor